Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku

POBIERANIE KRWI

Po zakwalifikowaniu przez lekarza przyszły dawca otrzymuje lekkostrawny poczęstunek, a następnie przygotowuje się do pobrania krwi. Przed pobraniem krwi sprawdzana jest raz jeszcze tożsamość dawcy oraz rodzaj donacji do jakiej dawca został zakwalifikowany przez lekarza. Następnie okolica planowanego wkłucia jest dokładnie odkażana przez trzykrotne przemycie roztworami antyseptycznymi. Najczęstszym rodzajem donacji jest pobranie krwi pełnej. Standardowo pobiera się około 450 mililitrów krwi. Zabieg pobierania trwa zwykle kilka minut. Obecnie krew pełną można pobierać od kobiet nie częściej niż 4 razy do roku, od mężczyzn nie częściej niż 6 razy do roku, a minimalna przerwa między donacjami nie może być krótsza niż 8 tygodni. Każdy dawca podczas donacji może zrezygnować z oddawania krwi, a po oddaniu krwi może przekazać informację, że krew którą oddał nie nadaje się do przetoczenia. Po zakończeniu pobierania należy zabezpieczyć miejsce wkłucia przed krwawieniem, dawca powinien pozostać co najmniej kilka minut w pozycji półleżącej a następnie siedzącej. W trakcie zabiegu i po jego zakończeniu dawca pozostaje pod opieką przeszkolonego personelu medycznego, który określa czy stan ogólny dawcy pozwala na opuszczenie placówki służby krwi po oddaniu krwi. Na zakończenie dawcy otrzymują poczęstunek. Na mocy obowiązujących w naszym kraju przepisów osoba, która oddała krew w danym dniu może być w tym samym dniu zwolniona z obowiązku zawodowych czy nauki w szkole.


POBIERANIE OSOCZA

Oprócz pobierania krwi pełnej można pobierać osocze lub tylko poszczególne rodzaje komórek krwi; płytki, krwinki białe. Do przeprowadzenia tego typu zabiegów wykorzystuje się specjalne urządzenia zwane separatorami osoczowymi i separatorami komórkowymi. Pobranie osocza przy użyciu separatora osoczowego polega na rozdzieleniu pobranej wstępnie krwi pełnej na część komórkową i osoczową. Część komórkowa zwracana jest do żyły dawcy. Zwykle pobiera się ok. 600 ml osocza podczas zabiegu. W związku z tym, że ponad 90% osocza składa się z wody, na zakończenie zabiegu wyrównawczo przetacza się dawcy roztwór soli fizjologicznej. Specyfika zabiegu wpływa na jego czas, który wynosi zwykle ok. 30 min.


POBIERANIE LEUKOCYTÓW I PŁYTEK KRWI
 
RCKiK w Białymstoku posiada także urządzenia zwane separatorami komórkowymi, które pozwalają na pobranie tzw. koncentratów wybranych komórek krwi.
W tym przypadku zestaw do pobierania podłączony jest do układu krwionośnego dawcy zwykle za pomocą dwóch wkłuć dożylnych. Z jednego wkłucia pobierana krew, trafia system drenów do zestawu pojemników umieszczonych w separatorze, który dokonuje rozdziału krwi na składniki. Drugim wkłuciem krew pozbawiona tylko określonego składnika powraca do krwioobiegu dawcy. Określonym składnikiem krwi który uzyskuje się w trakcie zabiegu są zwykle płytki krwi (trombocyty), rzadziej krwinki białe (leukocyty).

Niewątpliwie zaletą tego typu urządzenia jest fakt, że np. koncentrat krwinek płytkowych pobrany za pomocą separatora komórkowego od jednego dawcy odpowiada jakościowo koncentratom płytkowym uzyskanym metodą konwencjonalną z krwi 6 dawców.
Separatory komórkowe i osoczowe można wykorzystać także w określonych przypadkach do przeprowadzenia zabiegów leczniczych u chorych. Pobiera się wówczas niepożądany składnik lub składniki krwi w celu usunięcia ich z krwioobiegu.
Dzięki separatorom komórkowym można pobrać także komórki macierzyste krwi obwodowej wykorzystywane następnie do przeszczepu szpiku.
Separatorów komórkowych można również używać do pobierania dwóch jednostek koncentratu krwinek czerwonych. Zestaw urządzenia podłączony jest do układu krwionośnego dawcy za pomocą jednego wkłucia dożylnego. Aparat pracuje cyklicznie. W fazie pobierania krew trafia do zestawu separatora. Jest rozdzielana na składniki. W fazie zwrotu krwinki czerwone gromadzone są w pojemniku kolekcyjnym a pozostałe elementy krwi powracają  do krwiodawcy tą samą drogą, którą zostały pobrane. Zabieg trwa około 30 minut. Jego zaletą jest możliwość pobrania podwójnej porcji krwinek czerwonych od krwiodawców o specjalnie dobranych układach antygenów erytrocytów.