Składniki krwi i produkty krwiopochodne

Współcześnie dąży się do uzyskania z krwi pochodzącej od dawcy jak największej ilości różnych składników krwi i produktów krwiopochodnych, które mogą pomóc, co najmniej kilku chorym lub do pobrania określonego składnika krwi, który jest najbardziej w danej chwili potrzebny.

Podstawowe składniki krwi

KPK - Krew Pełna Konserwowana
KKCz - Koncentrat Krwinek Czerwonych
FFP - Osocze świeżo mrożone (Fresh Frozen Plasma)
KKP - Koncentrat Krwinek Płytkowych
KKP-Af. KKP - otrzymany metodą aferezy (z separatora komórkowego)
Zl. KKP - Zlewany KKP
Krio - Krioprecypitat
KG - Koncentrat granulocytarny
UKKCz - Ubogoleukocytarny Koncentrat Krwinek Czerwonych

KREW PEŁNA
Jednostka (1j) krwi pełnej ma objętość około 500 ml.
Przechowywanie: w lodówce w temperaturze od +2°C do +6°C.
Termin ważności krwi pełnej pobranej do płynu CPDA wynosi 35 dni.
Wskazania: Masywne krwawienia z utratą >25% objętości krwi krążącej, transfuzje wymienne u noworodków.

KONCENTRAT KRWINEK CZERWONYCH (KKCz)
KKCz jest najczęściej przetaczanym składnikiem krwi.
Koncentrat krwinek czerwonych otrzymywany jest z 1jednostki krwi pełnej poprzez usunięcie z niej większości osocza.
Przechowywanie: w lodówce w temperaturze od +2°C do +6°C.
Termin ważności: Krwinki czerwone przechowywane w płynie CPDA - 35 dni. Krwinki czerwone przechowywane w płynie CPD z dodatkiem roztworów wzbogacających - 42 dni.
Główne wskazania: Leczenie niedokrwistości, transfuzje wymienne u noworodków.

UBOGOLEUKOCYTARNY KONCENTRAT KRWINEK CZERWONYCH
Otrzymywany jest w wyniku filtrowania KKCz przez filtry antyleukocytarne, które pozwalają usunąć powyżej 99% leukocytów.
Przechowywanie: w lodówce w temperaturze od +2°C do +6°C.
Główne wskazania: Transfuzje u noworodków i dopłodowe, leczenie niedokrwistości u chorych z wykrytymi przeciwciałami anty-HLA (ew.podejrzenie występowania u nich wspomnianych przeciwciał), profilaktycznie u wybranych wielokrotnych biorców preparatów krwi i kandydatów do przeszczepu szpiku. Leczenie niedokrwistości u chorych z powtarzającymi się powikłaniami gorączkowymi po przetoczeniu KKCz.

KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH (KKP)- otrzymany metodą manualną
KKP otrzymywany z 1j krwi pełnej składa się z krwinek płytkowych zawieszonych
w kilkudziesięciu mililitrach osocza.
Przechowywanie: specjalne mieszadła do KKP, w temperaturze od +22°C do +24°C.
Termin ważności: Krwinki płytkowe przechowywane w tzw. pojemnikach oddychających
- 5 dni.
Wskazania: Małopłytkowość spowodowana niedostatecznym wytwarzaniem krwinek płytkowych , zwiększonym ich niszczeniem, z rozcieńczenia, zaburzenia funkcji krwinek płytkowych.
Dorosłemu choremu należy zwykle przetoczyć 6-8j KKP, które po połączeniu tworzą składnik krwi zwany Zlewanym KKP.

KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH (KKP-Af.) otrzymywany metodą aferezy. KKP otrzymany metodą aferezy pochodzi od jednego dawcy i jest otrzymywany dzięki aparatowi zwanemu separatorem komórkowym. KKP-Af. odpowiada zwykle 6 jednostkom KKP otrzymanego metodą manualną.
Przechowywanie: specjalne mieszadła do KKP, w temperaturze od +22°C do +24°C.
Termin ważności: Krwinki płytkowe przechowywane w tzw. pojemnikach oddychających
- 5 dni.
Wskazania: Chorzy z małopłytkowością wymagający przewlekłego leczenia KKP lub tacy, którzy wytworzyli przeciwciała, przeciwko antygenom zgodności tkankowej układu HLA lub antygenom krwinek płytkowych HPA.

KONCENTRAT GRANULOCYTARNY (KG)
KG otrzymuje się od jednego dawcy metodą leukaferezy przy zastosowaniu separatora komórkowego.
KG jest składnikiem krwi zawierającym głównie granulocyty i inne rodzaje krwinek białych. Wskazania do stosowania KG są bardzo ograniczone, dlatego ten składnik krwi pobiera się tylko klika razy w ciągu roku.

OSOCZE ŚWIEŻO MROŻONE (FFP)
Osocze składa się głównie z wody (ok. 90%), zawiera także białka, węglowodany i lipidy. Najistotniejsze dla lecznictwa są białka osoczowe. FFP jest podstawowym Ľródłem czynników krzepnięcia.
FFP można otrzymać z 1jednostki krwi pełnej po oddzieleniu z niej KKCz. FFP można otrzymać także w trakcie zbiegu plazmaferezy automatycznej dzięki aparatom zwanym separatorami osoczowymi.
Przechowywanie: w zamrażarce w temperaturze poniżej (-25)°C
Termin ważności zależy od temperatury przechowywania. W temperaturze poniżej (-30)°C FFP może być przechowywane nawet 2 lata.
Wskazania: Chorzy z wrodzonymi lub nabytymi niedoborami czynników krzepnięcia.
Przed przetoczeniem preparat rozmraża się w temperaturze +30°C do +37°C.

KRIOPRECYPITAT
Jest stężonym składnikiem krwi niektórych białek osocza. Krioprecypitat otrzymuje się FFP. Skład jakościowy Krio jest zbliżony do FFP, jednak objętość 1 jednostki Krio jest ok.10 razy mniejsza.

W wyspecjalizowanych wytwórniach z FFP otrzymuje się produkty krwiopochodne:
- Koncentrat czynnika krzepnięcia VIII stosowany u chorych na hemofilię A,
- Koncentrat czynnika krzepnięcia IX stosowany u chorych na hemofilię B,
- Roztwory albumin - stosowane u chorych z niedobiałczeniem, po oparzeniach.
- immunoglobuliny- stosowane u chorych z niedoborami odporności oraz jako profilaktyka zakażeń.